آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی (ره)
By: 

Jan 22, 2017

آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی (ره)[*]


اشاره


مهم‌ترین موضوع هر انقلابی، حفظ دستاوردها و استمرار آن است؛ از این رو، پرداختن به بحث آسیب‌ها، جایگاهی والا و ضروری دارد و بر دلسوزان هر انقلابی است که علاوه بر شناسایی آسیب‌ها و آفت‌ها، راهکارهای مقابله با آنها را نیز بیابند. انقلاب اسلامی نیز از ضرورت آسیب‌شناسی مستثنی نبوده و بر انقلابیان مسلمان است که در اندیشۀ استمرار آن باشند. به همین جهت باید آسیب‌های انقلاب اسلامی را شناخت و برای آنها چاره اندیشید.


مورخ 16/3/95 نشست کتاب‌شناسی «آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره)»، از سلسله نشست‌های گفتگوهای نوین پژوهشی، در پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی_ قم، با حضور اعضای پژوهشگاه، توسط نویسنده کتاب حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر قاسم شبان‌نیا عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار گردید. اهمّ موضوعاتی که توسط نویسنده در این نشست طرح گردید، به شرح زیر است:


مقدمه


کتاب «آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره)»، کار مشترک سازمان سمت و مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، به عنوان منبع کمک درسی «انقلاب اسلامی ایران»، «اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره)» و «وصیت‌نامۀ امام خمینی(ره)» در مقطع کارشناسی به جامعۀ علمی کشور عرضه شده است.


این کتاب در 4 فصل تدوین شده است که فصل اوّل به عنوان کلّیات و مفاهیم به تعریف واژگان، اهمّیت و ضرورت شناخت آسیب‌های انقلاب، اهمّیت بحث از «آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی از منظر وصیت نامۀ امام خمینی(ره)»، پیش فرض‌های آسیب‌شناسی انقلاب و انواع آسیب‌های فرا روی انقلاب اسلامی، پرداخته است. فصل دوم، سوم و چهارم هم به ترتیب آسیب‌های فرهنگی، سیاسی و امنیتی و آسیب‌های اقتصادی انقلاب اسلامی را در دو بُعد درونی و بیرونی، مورد بررسی و کنکاش قرار داده است.


ضرورت آسیب‌شناسی انقلاب


شناخت آسیب‌ها و آفت‌های هر انقلاب، نخستین گام در راه پاسداری از آن است. انقلاب اسلامی ایران که حاصل مجاهدت‌های قشرهای گوناگون جامعه است، از این امر مستثنی نیست و نخستین گام در راه محافظت از این نعمت عظیم الهی و دستاوردهای آن، شناخت دقیق آسیب‌های فراروی آن و نیز یافتن راهکارهای مقابله با آنهاست.


مراد از واژۀ «آسیب‌شناسی»


شناسایی آن دسته از عوامل مهم و مؤثری است که به وجود آمدن و تداوم حیات آنها می‌تواند فرآیند تحقق اهداف هر انقلابی را متوقف و یا به صورت محسوس، کند نماید.


ثمرۀ آسیب‌شناسی


بحث آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی همواره برای دو گروه از اهمیت برخوردار بوده است:


1-دشمنان و مخالفان انقلاب اسلامی؛ که با شناسایی نقاط ضعف انقلاب، در صدد بهره‌گیری و سوء استفاده از این نقاط هستند.


2-انقلابیان مسلمان؛ که وظیفه خود می‌دانند تا نظام اسلامی را در برابر آسیب‌‌ها و آفات حفظ نمایند.


آسیب‌شناسی از منظر امام خمینی (ره) 


امام خمینی(ره) در سه مرحلۀ بسیار مهمّ نظریه پردازی، بسیج مردمی و فرماندهی عملی و مدیریت انقلاب، تا مرحلۀ پیروزی و بالاخره ایجاد ساختار نظام حکومت ناشی از انقلاب (جمهوری اسلامی) و مدیریت ده سالۀ آن، نقش اساسی و انکار ناپذیری ایفا کرده است. به جهت ایفای چنین نقش بزرگی در انقلاب، مناسب‌ترین شخص برای بیان آسیب‌های متوجّه انقلاب اسلامی، ایشان هستند.


از میان آثار موجود امام خمینی(ره)، باید از وصیت‌نامۀ سیاسی - الهی ایشان یاد کرد که در واقع چکیدۀ دیدگاه‌هایشان در مورد مسایل مربوط به انقلاب بوده و مشتمل بر سر فصل‌های اساسی و عمدۀ مورد توجه ایشان در مورد آسیب‌های انقلاب است؛ و مخاطب آن بر اساس بیان خود امام(ره) اختصاص به ملّت ایران ندارد، بلکه توصیه به جمیع ملل اسلامی و مظلومان جهان از هر ملّت و مذهب است.


 تمهیدات بحث


1- انقلاب اسلامی، ماهیّتی فرهنگی دارد. این امر از بررسی شعارهای قبل از انقلاب، سخنان و اعلامیه‌های امام(ره) و دیگر پیشگامان این نهضت در پیش از انقلاب و تحقق بسیاری از تحوّلات سرنوشت‌ساز نهضت در ایام مقدّسی مثل ماه محرم و ... و مکان‌های هدایت تجمّعات مردم بدست می‌آید.


2- به دلیل ماهیّت فرهنگی انقلاب اسلامی، مهمترین تهدیدهای متوجه انقلاب هم آسیب‌های فرهنگی است.


دسته‌بندی آسیب‌ها


برای شناسایی بهتر آسیب‌‌ها، به طور کلّی می‌توان آنها را به دو دسته تقسیم کرد:


الف) آسیب‌هایی که از نظر امام(ره)، از درون کشور ریشه دوانده‌اند؛ و عمدتاً تهدیداتی هستند که آنها را عناصر داخلی متوجه نظام اسلامی می‌کنند، هر چند بیگانگان هم از این فرصت پیش آمده سوء استفاده می‌نمایند.


ب) آسیب‌هایی که منشأ ایجاد آن، کشوهای بیگانه اند؛ هر چند ممکن است عناصری از داخل کشور هم اهداف دشمنان را در درون نظام پی بگیرند.


آسیب‌های فرهنگی انقلاب


فصل دوم کتاب «آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره)»، در بیان آسیب‌های فرهنگی انقلاب اسلامی است؛ که نویسنده، ضمن تبیین هر یک از آسیب‌ها، مستندات آن‌ را از وصیت‌نامۀ امام خمینی (ره) نیز بیان می‌کند.


این آسیب‌‌ها به دو دستۀ بیرونی و درونی تقسیم شده و شامل موارد زیر هستند:


الف) آسیب‌های درونی:


·        اندیشۀ جدایی دین از سیاست (سکولاریسم)؛


·        تفکّر ناکارآمدی دین در عرصۀ اجتماعی؛


·        ضعیف شدن انگیزۀ الهی در جامعه؛


·        فاصله گرفتن از فرهنگ و ارزش‌های دینی؛


·        انحراف در شناخت و پیروی از سیره و سنّت پیامبر(ص) و ائمّه اطهار(ع)؛


·        بی توجهی به مراکز تعلیم و تربیت.


ب‌)    آسیب‌های بیرونی:


·         مهجور ساختن قرآن و اهل بیت(ع) ؛


·         به انزوا کشاندن روحانیّت؛


·         نفوذ دادن افراد منحرف در حوزه‌های علمیّه؛


·         استحالۀ فرهنگی؛


·         تهاجم تبلیغاتی بر ضدّ انقلاب اسلامی.


آسیب‌های سیاسی و امنیّتی انقلاب


فصل سوم کتاب به آسیب‌های سیاسی و امنیّتی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت نامۀ امام خمینی (ره) اختصاص دارد که به دو دسته آسیب‌های بیرونی و درونی آن توجه شده است.


1.       آسیب‌های درونی:


·         غفلت از بُعد سیاسی شعائر دینی؛


·         از دست دادن حمایت و پشتیبانی مردم؛ 


·         مسامحه در امر مسلمانان؛


·         ناکارآمد معرفی شدن نظام جمهوری اسلامی؛


·         خارج شدن روحانیّت از صحنۀ سیاست؛


·         غفلت از ستمدیدگان و مستضعفان جهان؛


·         توقف و رکود در ایجاد تحوّلات پس از پیروزی انقلاب؛ 


·         غفلت از دشمنان انقلاب اسلامی؛ 


·         سستی و خود باختگی در برابر دشمن؛ 


·         وجود مخالفان در درون جمهوری اسلامی.


2.      آسیب‌های بیرونی:


·         نفوذ عناصر ناصالح در ارکان حکومت؛ 


·         ایجاد تفرقه و دو­دستگی؛ 


·         سوء استفاده از قوای مسلّح کشور؛ 


·         ایجاد وابستگی و ممانعت از استقلال کشور.


آسیب‌های اقتصادی انقلاب


فصل چهارم کتاب «آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره)»، آسیب‌های اقتصادی انقلاب اسلامی را از دو بُعد درونی و بیرونی مورد بررسی قرار داده و ضمن تبیین هر یک، شواهدی از وصیت نامۀ امام (ره) برای آنها ذکر می‌کند.


الف) آسیب‌های درونی:


·         بی‌توجهی به اسلام اصیل و برداشت‌های متحجّرانه از دین؛


·         وابستگی به شرق و غرب در حوزۀ اقتصاد؛ 


·         بی‌توجهی به توانمندی‌های داخلی؛ 


·         رواج خوی کاخ‌نشینی و روگردانی از محرومان؛ 


·         جریان نیافتن ثروت و فعالیت سازنده در جامعه.


ب‌)    آسیب‌های بیرونی


·         عقب نگه داشتن کشور از بُعد اقتصادی؛


·         سلب روحیۀ ابتکار و مصرفی بار آوردن کشور؛


·         به غارت بردن ذخایر و به ذلّت کشاندن کشور.



	 


	
	
		[*] . تلخیص نشست کتاب‌شناسی «آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر اساس وصیت‌نامۀ سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره)» مورخ 16/3/95 در پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی_ قم، از سلسله نشست‌های گفتگوهای نوین پژوهشی است که با حضور اعضای پژوهشگاه، توسط حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر قاسم شبان‌نیا، عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) ارائه شد.


	

 






<span class="footermaaref">تمامی حقوق برای نشریه معارف نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه ها محفوظ است.<br>
<a href="/privacy">حقوق کاربران</a>  |  <a href="/sitemap">نقشه سایت</a>  |  <a href="/contact">ارتباط با ما</a>  |  <a href="/aboutus">درباره ما ...</a> </span>
<br>
<br>