
در این مجال، مهمترین تازههای منتشر شده دفتر نشر معارف(وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها) را در سالهای اخیر در حوزه انقلاب، حکومت و تمدن اسلامی، از نظر میگذرانیم.
استادان محترم میتوانند برای تهیه هر یک از این آثار به دفتر نشر معارف و یا «پاتوق کتاب» در سراسر کشور مراجعه فرمایند:
بررسی و نقد تئوریهای انقلاب اسلامی ایران 1
تئوری یرواند آبراهامیان و جان فورن
نویسنده: عبدالرسول یعقوبی| ابوذر مظاهری
عبدالرسول یعقوبی در بخش اول، در سه فصل به بررسی و نقد تئوری یروان آبراهامیان میپردازد: «نظریهپردازی بر انقلاب، سازماندهی و ایدئولوژی انقلاب». ابوذر مظاهری نیز در بخش دوم در سه فصل به بررسی و نقد تئوری جان فورن پرداخته است: «کاوشی در روش و الگوی نظری، الگوی نظری در تطبیق با تاریخ تحولات و نقد و ارزیابی این نظریه».
بررسی و نقد تئوریهای انقلاب اسلامی ایران 2
تئوری نیکی آر. کدی و میشل فوکو
نویسنده: مهدی ابوطالبی| رضا رمضاننرگسی
دفتر دوم از مجموعه تئوریهای انقلاب، به نقد نیکی آر. کدی و میشل فوکو از جمله نظریه پردازان انقلاب میپردازد. تأکید بیش از حدّ «کدی» بر نارضایتیهای اقتصادی و عدم درک درست آموزههای تشیع، و تأکید فوکو بر این که انقلاب اسلامی ایران انقلابی پُست مدرن است، مورد نقد نویسندگان است.
بررسی و نقد تئوریهای انقلاب اسلامی ایران 3
تئوری تدا اسکاچ پل
نویسنده: دکتر احمد رهدار
طرح نظریه «دولت تحصیلدار» که اسکاچپل آن را پس از پیروزی انقلاب ایران منتشر کرد، بازگشتی از نظریه پیشین اوست، که نقش آگاهانه رهبری و ایدئولوژی را در انقلابها مورد انکار قرار میداد. انقلاب اسلامی وی را وادار به بازنگری در دیدگاهش نمود. دکتر رهدار دیدگاههای او را میشکافد.
دستاوردهای کلان انقلاب اسلامی
در سطوح ملی، منطقه ای، جهانی و تاریخی
نویسنده: دکتر منوچهر محمدی
این کتاب دقیقاً به دستاوردهایی میپردازد که مستقیماً منتج از انقلاب میباشد؛ چون بسیاری از دستاوردهای انقلاب مانند افزایش سطح سواد، توسعه عمران و آبادی و... در عین برجستگی، میتواند مورد خدشه واقع شود که ضرورتاً این دستاوردها بدون پیروزی انقلاب هم صورت میگیرد.
انقلاب اسلامی
زمینهها، پیامدها و دستاوردها
نویسنده: دکتر منوچهر محمدی
این کتاب درسی دانشگاهی که با همکاری سازمان سمت منتشر شده، در هشت فصل به مباحث مهمی میپردازد؛ از جمله: عوامل شتابزا در پیروزی انقلاب، چگونگی مدیریت نظام باقیمانده از رژیم سابق، جایگاه انقلاب اسلامی در میان انقلابهای بزرگ جهان، و آفات، آسیبها و مشکلات فراروی انقلاب.
امت واحده
نویسنده: آیتالله محمدمهدی آصفی| ترجمه: کیذقانی و مژگانپور
در این کتاب 82 صفحهای، امت یکپارچه اسلامی در برابر فتنههای فرقهای مورد بررسی نویسنده فقید قرار گرفته است. موضوعاتی چون: فتنه فرقهای، عوامل فتنه، نقش استکبار جهانی در برانگیختن فتنههای فرقهای، جنبش اسلامی معاصر، تحجر، تکفیر و تروریسم، درمان فتنه، ... .
لحظههای انقلاب
نویسنده: محمود گلابدره ای
این کتاب به شکل گزارش نویسی است و به معنای واقعی تلفیقی از روایت و قصهنویسیِ مستندگونه از لحظههای اسطورهای انقلاب مردم ایران است. نویسنده سعی کرده با صداقت، تا آنجا که خود ناظر عینی حوادث بوده وقایع انقلاب را پیش از 17 شهریور تا انتصاب بازرگان، نقل کند.
ارمغان دموکراسی
نویسنده: صادق سلیمی نبی
ضمن ارائه تصویر کلی از سیاست خارجی آمریکا و جاذبههای ژئوپلیتیک ایران برای آن، و پیشینه تاریخی روابط ایران و آمریکا تا مقطع انقلاب، جهتگیری سیاست آمریکا در قبال ایران را از سال 1357 در سه محور «انحراف»، «براندازی کوتاهمدت» و «براندازی درازمدت» مورد تحلیل قرار میدهد.
مبانی کلامی حکومت دینی
نویسنده: غفار شاهدی
کتاب مبانی کلامی حکومت دینی در اندیشه امام خمینی(ره) میکوشد مبانی حکومت اسلامی را در حوزه علم کلام از آثار و افکار امام(ره) جستجو کرده و در مجموعهای سازمان یافته، در 5 فصل ارائه کند. فصل آخر به مبحث غیبت و احکام حکومتی اسلام و کارویژههای دولت مهدوی میپردازد.
رویکرد موضوعمحور به وصیتنامه سیاسی-الهی امام خمینی
نویسنده: دکتر غفار شاهدی
این کتاب، مجموعه وصایا و رهنمودهای امام خمینی(ره) است که به شکل موضوعی در 9 فصل و 280 صفحه سامان یافته تا در قالب یک واحد درسی برای دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تدریس شود. شرح و توضیح مهمترین جنبهها و موضوعات متنوع وصیتنامه امام(ره) دستور کار این کتاب است.
گفتمانی در باب سیاست و حکومت
نویسنده: سید علی قادری
این کتاب میکوشد با استفاده از شیوه گفتوگو، نگاه متفاوتی به سیاست و حکومت مطرح کند. در این گفتوگوها به اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) به عنوان نگاه اصلی و محوری توجه شده است. مضامین این نوشتار در یک مقدمه و سه فصل تنظیم گردیده است.
مدیریت بحران در جمهوری اسلامی ایران
نویسنده: دکتر منوچهر محمدی
از روزهای آغاز پیروزی انقلاب تاکنون شاهد انواع بحرانهایی بودهایم که به زعم کارشناسان، هر کدام از آنها به تنهایی برای فروپاشی یک نظام، کافی است. آگاهی از این بحرانها برای همه به ویژه نسل جوان، ضروری است. کتاب به شکل جامع به بررسی این بحرانها میپردازد.
مبانی ولایت فقیه
بر اساس درسهای خارج فقه آیتالله صالحی مازندرانی
به کوشش: سید کمالالدین عمادی
فصول هفتگانه کتاب عبارتند از: تبیین مفاهیم، ضرورت حکومت، ضرورت حکومت و ولایت در فقه سیاسی، قیام در عصر غیبت (بررسی روایاتی که به ظاهر دلالت بر حرمت تشکیل حکومت و قیام در عصر غیبت میکند)، شرایط حاکم اسلامی، تعیین حاکم اسلامی، و گستره ولایت حاکم اسلامی.
ولایت فقیه؛ پرسشها و پاسخها
نویسنده: ابراهیم کلانتری
این کتاب پس از تبیین مبانی و زیر ساختهای نظریه ولایت فقیه و توضیح مفاهیم کلیدی آن، ادله قرآنی، روایی و عقلی نظریه را مورد بحث قرار داده و پس از بیان پیشینه طرح این نظریه در آثار اندیشمندان، به ابزارهای کارآمدی و نسبت نظریه سیاسی اسلام با دموکراسی، میپردازد.
انقلاب اسلامی
ماهیت، زمینهها و پیامدها
نویسنده: محمد شفیعیفر
نویسنده در بخش نخست کوشید رهیافتی تئوریک از انقلاب، ارائه نماید و در بخش دوم میکوشد با تطبیق رویکرد نظری بر ساحت عینی، تحلیلی از روند شکلگیری پس از انقلاب ارایه نماید. و در بخش سوم پارهای از مباحث مرتبط با انقلاب و سایر انقلابها را عرضه میکند.
انقلاب اسلامی بزرگترین چالش آمریکا
نویسنده: ظفر بنگاش | مترجم: علی فتحعلی آشتیانی
این کتاب از 5 مقاله و گفت وگوی رئیس مؤسسه اندیشه اسلامی کانادا تشکیل میشود: «انقلاب اسلامی؛ بزرگترین چالش آمریکا»، «نظم نوین جهانی با ظهور شرق اسلامی»، «مردم دنیا باید بترسند!»، «صادرات و واردات انقلاب»، «در مسیر تحول جهان؛ نگاهی کوتاه به اندیشه و عملکرد دکتر کلیم صدیقی».
جهان اسلام
فرصتها، چالشها و رسالتها
نویسنده: ظفر بنگاش
این کتاب در چهار بخش تنظیم و تدوین شده است: «سیره پیامبر(ص) و اندیشه سیاسی اسلام و امت اسلامی»، «انقلاب اسلامی و امام خمینی»، «جهان اسلام و کشورهای غربی، چالشها، فرصتها و تهدیدها» و «کشورهای غربی، صهیونیستها و جنایتهایشان».
جهان اسلام و خیزش آگاهی
نویسنده: دکتر مظفر اقبال
این کتاب از 20 گفتار، گفتوگو و مقاله اندیشمند پاکستانی و رئیس مرکز اسلام و علوم کانادا، تشکیل شده؛ از جمله: منشاء ناپلئونی دو قرن ظلم به مسلمانان، اسلامیسازی علوم؛ چهار نگرش اسلامی، اسلام و علم: پاسخ به رویکردی نادرست، آیا تكنولوژى هویت اسلامى را به مخاطره انداخته است؟.
زمانه ما، رسالت ما
نویسنده: جواد سلیمانی امیری
این کتاب به بررسی ویژگیهای نظام، آسیبها و عوامل رشد و بالندگی آن میپردازد و وقوع اختلاف و تفرقه و نیز پدیده نفاق را به عنوان مهمترین آفات یک نظام نوپا، مورد تحلیل قرار میدهد و ایجاد اعوجاج، شبههافکنی، فتنهخیزی و لغزش خواص را از دیگر آسیبها عنوان میکند.
متن به حاشیه نرود
نگاه استادان دانشگاه به هویت و سیرت انقلاب اسلامی
نویسنده: جمعی از اندیشمندان
این اثر که با همکاری مرکز هماندیشی استادان و نخبگان دانشگاهی، منتشر شده، شامل دیدگاههای: دکتر عماد افروغ، دکتر علی عسگری، مهندس عباس سلیمی نمین، دکتر محمدرضا مرندی، دکتر محمد شفیعیفر و دکتر ناصر جمالزاده درباره انقلاب اسلامی و ریشههای آن است.
در فرانسه تک درختی هست
تأملی در جهان انقلاب اسلامی
نویسنده: وحید جلیلی
مکتب ملکوتی جمع، غزه در محاصره؛ جهان در اشغال، حزبالله از نوع «حزبالله»، استراتژی سطل آب!، آزمایشگاههای سلاح کشتار جمعی در کنار کتابخانههای حقوق بشر، لیبرالیسم علیۀ امپریالیسم، و عهد مالک و خاورمیانۀ جدید، برخی از سرفصلهای این کتاب است.
شهدا برای چه افقی جنگیدند؟
از جنگی که بود تا جنگی که هست
نویسنده: وحید جلیلی
کتاب با نثری ادبی و بیانی انتقادی، آن چه پس از جنگ تحمیلی در جامعه رخ داده را بازگو میکند و دارای 9 فصل است: «جنگی که بود، جنگی که هست»، «شهدا اینقدرها هم نازنین نبودند!»، «ارزش جنگ در جنگ ارزشها» و «پالایشگاه اسلام ناب» از مهمترین فصل های این کتاب است.
جدال دو اسلام
جدال اسلام ناب محمدی(ص) و اسلام آمریکایی
به کوشش: انجمن فرهنگی هنری شهید بهروز محمدی
این کتاب خلاصه جلد بیست و یکم صحیفه امام خمینی(ره) است. اصلیترین مبانی نظرات امام، مسئله «اسلام ناب محمدی(ص)» است. در مقابل، اصطلاح «اسلام آمریکایی» را نیز امام وارد فرهنگ سیاسی کرد؛ یعنی اسلام تشریفات، بیتفاوت در مقابل ظلم و زیادهخواهی، اسلام کمک به زورگویان و اقویا... .
منشور انقلابیگری
در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی
نویسنده: اکبر شریفی | صدیقه رئیسی
در هفت گفتار این کتاب با معنای انقلابی بودن و روحیه و آرمان انقلابی، ملاک انقلابی بودن و شرط انقلابی ماندن نظام اسلامی، عامل گسترش تفکر انقلابی، دلیل تکیه بر نیروهای انقلابی و حمایت از انقلابیها، آشنا شده و به شاخصهای انقلابیها، آثار و برکات انقلابیگری، ...پرداخته میشود.
جستارهایی در باب تشکّل دینی
نویسنده: حسن مقدمی شهیدانی
این کتاب که در پنج فصل نگارش یافته، به موضوعاتی چون: مبانی فکری کار تشکیلاتی، بنیانهای تحزب از دیدگاه شهید صدر، سازمان وکالت، شرطةالخمیس تشکیلات ویژه حکومت علی؟ع؟، تشکیلات داعیان اسماعیلی، مسجد تشکیلاتی، تعبد تشکیلاتی، میپردازد.
رفتار با مخالفان
مجموعه از نگاه نبوی(ص)(جلد هفدهم)
نویسنده: نصرالله سلطانی
مجموعه از نگاه نبوی(ص) در قالب 23 دفتر که با همکاری کانون اندیشه جوان منتشر میشود، میکوشد موضوعات اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی را از منظر و سنت(قول، فعل و تقریر) نبی خاتم(ص) با استفاده از منابع متقن، مورد بررسی قرار دهد و دریچهای نو، بر دیدگاه جوانان بگشاید.
حکومت اسلامی
از مبانی تا مقاصد
نویسنده: محمد نجفی
هدف اصلی کتاب پاسخ به شبهات درباره رابطه دین و سیاست، ضرورت حکومت اسلامی و تبیین ولایت فقیه است. نویسنده با قلمی روان و مستدل، در 24 درس به موضوعاتی چون تبیین دموکراسی و نقد آن، تبیین مفهومی ولایت فقیه، مردمسالاری دینی و تفاوت آن با دموکراسی، میپردازد.
دست در دست صبح (انقلاب اسلامی)
نویسنده: محمدجواد نوروزی و همکاران
پژوهشی در باره رابطه دین و سیاست و جایگاه، ماهیت و وظایف حکومت از منظر آموزههای اسلامی است. ابتدا نسبت دین و سیاست و آمیختگی آن از دیدگاه اسلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سپس به نقد دیدگاههای مبتنی بر جدایی دین از سیاست و سکولاریسم پرداخته شده است.
شاه شهیدپرور؟!
نویسنده: روح الله رشیدی
این کتاب مجموعهای از یادداشتهای ژورنالیستی در موضوعات متعدد است، که واجدِ روحی واحد با رویکردی انتقادیاند. نویسنده روزنامهنگار، با نقدهای درون گفتمانی خود در یک دهه گذشته، انبوهی از مسائل اجتماعی و فرهنگی را در قالب یادداشتهای کوتاه مورد توجه قرار داده است.
انقلاب اسلامی ایران
از انقلاب تا حکومت
نویسنده: دکتر علی ابوالخیر | مترجمان: احمد نادری، علیرضا طاقتی
این کتاب اندیشمند مصری در شش فصل و یک خاتمه: تأثیر اندیشه انقلاب حسینی بر انقلاب اسلامی، نشانههای انقلاب، انقلاب بزرگ و نقش رهبری، استراتژی آمریکا در جهان اسلام، استراتژی انقلاب، نگاهی به برنامه هستهای ایران و آینده استراتژی آمریکا و پروژه مقاومت را بررسی میکند.
لذت با بوی باروت
نویسنده: محمدمهدی خالقی
این کتاب حاصل 9 گفتگو با هنرمندان، شاعران و نویسندگان انقلاب است که به همراه پاورقیهای تحقیقی در قالب کتاب منتشر شده است. محمدکاظم کاظمی، قادر طهماسبی (فرید)، محمدرضا سرشار، ابراهیم حسن بیگی، اکبر خلیلی و مسعود فراستی، از جمله این شخصیتهای فرهنگی میباشند.
جنبش دانشجویی در ایران
نویسنده: شهریار زرشناس
این کتاب از یک مقدمه و نُه بخش و دو پیوست تشکیل شده است. نظام آموزش عالی شبه مدرن و جنبش دانشجویی در ایران، بیان ادوار جنبش دانشجویی ایران قبل از پیروزی انقلاب، ویژگیهای دورههای اول و دوم جنبش دانشجویی ایران، و... عناوین بخشهای این کتاب است.
در میدان انقلاب
روایتی مختصر از سه انقلاب بزرگ تاریخ (فرانسه، روسیه، ایران)
نویسنده: سعید زاهدی| مهدی فاطمی
این کتاب روایتی مختصر از سه انقلاب بزرگ تاریخ یعنی انقلابهای فرانسه، روسیه و ایران است که در سه فصل نخست کتاب آمده است. فصل آخر درباره شباهتها و تفاوتهای این سه انقلاب میباشد و در پایان از گفتمانهای حاکم بر هر انقلاب و شباهتها و تفاوتهایشان مینویسد.
فرهنگ و سیاست (مجموعه مقالات)
نویسنده: دکتر جواد منصوری
گزیدهای از سه دهه مطالعات و تجربیات عینی نویسنده که برای عموم، به ویژه دانشگاهیان و جوانان مفید است. نهضتهای اسلامی و غرب، خلیج فارس در مقابله با استعمار انگلیس، دیپلماسی عمومی، رفتارشناسی غرب در قبال انقلاب اسلامی، از جمله مقالات کتاب است.
نظام ولایت فقیه
نظام علوی یا مهدوی؟
نویسنده: محمد نجفی
بحث اصلی کتاب، پاسخ به شبهات درباره ولایت فقیه و حکومت اسلامی است. نویسنده در این کتاب، به مسائل زیر میپردازد: نظام ولایت فقیه نظامی علوی است یا مهدوی؟ روش ارزیابی صحیح حکومت اسلامی چیست؟ آیا این انقلاب باعث بدبینی مردم به دین نمیشود و بهتر نبود انقلاب نمیکردیم؟
فقه نظام سیاسی اسلام
جلد اول: جهانبینی سیاسی
جلد دوم: فلسفه سیاسی
نویسنده: آیتالله محسن اراکی
محتوای این دو جلد کتاب، شامل دروس خارج فقه نویسنده با همین عنوان است. نویسنده در جلد اول ابتدا به تبیین فقه خرد و کلان (نظام) پرداخته، سپس مفاهیم بنیادین را تعریف کرده است. در جلد دوم فلسفه سیاسی که پیش نیازی برای فقه نظام سیاسی محسوب میشود، بررسی شده است.
بررسی وظایف و حدود اختیارات ولی فقیه
برگرفته از درسهای خارج فقه آیتالله محمد مومن قمی
نویسنده: محمدمهدی بهداروند
این کتاب برگرفته از درسهای خارج فقه ولایت فقیه آیتالله مومن درباره وظایف و اختیارات ولی فقیه است که مبانی فقهی وظایفی چون تدوین و اجرای قانون اساسی، نظارت و مراقبت بر وظایف و رفتار مردم، اقامه نماز جمعه، اعلام ثبوت هلال ماه، امر به جهاد ابتدایی و دفاعی و امر صلح، بیان میشود.
منابع مالی در حاکمیت فقیه
برگرفته از درسهای خارج فقه آیتالله محمد مومن قمی
نویسنده: محمدمهدی بهداروند
در این اثر به بحث و بررسی درباره یکی از منابع مالی حکومت اسلامی تحت عنوان «خمس» پرداخته میشود و با توجه به دو دیدگاه مشهور و غیر مشهور، دلایل و استدلالات مورد نقد و بررسی قرار گرفته و در نهایت نظر مختار انتخاب و مطرح میشود.
ولایت فقیه در کلام سیاسی شیعه
نویسنده: غلامرضا بهروزی لک
این کتاب در شش فصل نگاشته شده است: چیستی کلام سیاسی و جایگاه آن در اندیشه سیاسی اسلام، مبانی معرفتشناختی و هستیشناختی کلام سیاسی شیعه، مبانی انسانشناختی کلام سیاسی شیعه، مسأله امامت و رهبری، عصر غیبت و ساختار سیاسی جامعه شیعی و ادله کلامی ولایت مطلقه فقیه.