
اشاره:
کتاب «آشنایی با دانش اخلاق اسلامی؛ درآمدی بر فلسفۀ علم اخلاق اسلامی» نوشته حجتالاسلام مهدی احمدپور، یکی از آثاری است که از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی به جامعه علمی عرضه شده است.
جهت آشنایی با ویژگیهای این اثر، مصاحبهای با نویسنده محترم این کتاب صورت دادهایم که از نظر خوانندگان فرهیخته نشریه میگذرد.
معارف
لطفاً در ابتدا بفرمایید چه دلیلی باعث شد که دست به نگارش این اثر بزنید و آن را برای دانشجویان و طلاب ارائه نمایید؟
هدف از نگارش این اثر این بود که دانشجویان و طلابی که علاقمند به این رشتۀ علمی هستند، پیش از گذراندن هر واحد درسی در ارتباط با موضوعات اخلاقی، دانش اخلاق را به درستی بشناسند و تصورات بنیادین آنها در بارۀ علم اخلاق، تصحیح و تکمیل شود.
جامعه هدف این کتاب چه کسانی هستند و آیا این کتاب میتواند نیاز دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد را نیز در این زمینه پاسخگو باشد؟
مخاطبان این کتاب افرادی هستند که رشتۀ تخصصی اخلاق را برای ادامۀ تحصیل انتخاب کردهاند. این کتاب میتواند از همان ابتدای آموزش آکادمیک رشتۀ اخلاق اسلامی در مقطع کارشناسیارشد- به شرط آمادگی دانشپژوهان- تدریس شود و پیشنهاد خود بنده هم همین است.
ویژگیهای این کتاب درسی چیست و آیا نوآوری خاصی نیز در آن لحاظ کردهاید؟
ویژگی این کتاب درسی این است که در موضوع خود، منحصر به فرد است. نوآوری خاص آن این است که برای اولین بار، دانش اخلاق را از منظر درجه دوم، آنهم نسبتاً مفصل و از همۀ جوانب، مورد ملاحظه قرار داده است.
لطفاً قدری در باره محتوای این کتاب توضیح فرمایید؟
این کتاب، ضمن 14 درس و 2 بخش، با هدف معرفی دانش اخلاق اسلامی، مباحث زیر را به ترتیب مورد بحث قرار داده است: درس اول: لزوم اهتمام به حوزه اخلاقاسلامی و دلائل کمتوجهی به آن، درس دوم: علوم اسلامی، درس سوم: معنا و مقصد اخلاق اسلامی، درس چهارم: موضوعات، محمولات و مسائل اخلاقی و تقسیمهاي دانش اخلاق، درس پنجم: جایگاه علمی دانش اخلاق و علوم همجوار، درس ششم: منابع اخلاق اسلامی، درس هفتم: مبانی اخلاق اسلامی، درس هشتم: روش اخلاق اسلامی، درس نهم: مکتب اخلاق فلسفی (1)، درس دهم: مکتب اخلاق فلسفی (2)، درس یازدهم: مکتب اخلاق عرفانی(1)، درس دوازدهم: مکتب اخلاق عرفانی (2)، درس سیزدهم: مکتب اخلاق نقلی، درس چهاردهم: مکتب اخلاق تلفیقی.
اساتیدی که این درس را برای تدریس انتخاب میکنند باید چه ویژگیهایی داشته و چه پیشنهادهایی برای آنها دارید؟
اولاً: تدریس دروس رشتۀ اخلاق، اساتید متخلق میطلبد و بنده این را یک پیششرط عام برای تدریس همۀ مواد این رشته میدانم؛ به مانند آنکه وقتی غذای سالم و مطلوبی را از دست آشپزی نظیف و باسلیقه و در ظرفی تمیز و پاکیزه دریافت میکنید، به آن میل و رغبت بیشتر پیدا میکنید و از خوردن آن لذت میبرید اما اگر همان غذا را از آشپزی بیمبالات و در ظرف کثیف یا در مکانی آلوده مصرفکنید، نه تنها از خوردن آن لذتی نمیبرید بلکه شاید حال شما را هم بد کند. علم هم خوراک روح و جان آدمی است و اگر آموزنده، آن را از زبان گویندهای متخلق و باصفا و البته دانشمند بشنود، آن وقت است که در جان او مینشیند، با مطالب، ارتباط مؤثر برقرار میکند و هدف از تألیف و تدریس این متن و امثال آن حاصل میشود.
ثانیاً: اساتید محترم به مطالبی که در کتاب آمده اکتفا نکنند و برای تدریس بهتر و کاملتر، از منابعی که در آخر هر درس آمده و یا منابعی که خودشان سراغ دارند نیز استفاده نمایند.
این اثر ناچیز که با هدف گسترش معارف اسلامی به رشتۀ تحریر درآمده، گام اول در این زمینه است و طبعاً خالی از اشکال نیست و بنده هم هیچ ادعایی در این رابطه ندارم و آن را کامل و بدون اشکال نمیدانم؛ البته اشکالاتی که از آنها بیاطلاعم. بنابر این از اساتید محترم و دانشجویان و طلاب عزیزی که کتاب را مطالعه یا تدریس میفرمایند، درخواست دارم کاستیهای آن را گوشزد نمایند تا انشاءالله در چاپهای بعد اصلاح گردد.