Send to friend
«سیر بی‌خردی در مکتب سلفی»/ نویسنده: محمدباقر پورامینی
سلفیگری گرچه با اهل حدیث و حنابله نزدیک است، اما این اصطلاح با تکیه بر باور ابن تیمیه، در دو سده اخیر ظهور و بروز یافته و در عرصه باور و رفتار جمعی از فعالان امت اسلامی طرح شده است. این جریان در حجاز، شبه قاره هند و مصر پیروانی یافته است؛ با این باور که جامعه با پای‌بندی به عقاید سلف باید مجد خود را بازيابد. در نگاه مروجان سلفیگری، سه قرن نخست اسلام به دلیل زیستن سلف صالح در آن عصر، بهترین دوره تلقی می‌شود. در حالیکه تأکید بر مرجعیت سلف و محال بودن ضلالت و گمراهی آنان، با واقعیت‌های تاریخی و شدت اختلافات حاکم و جاری در عصر سلف، در تعارض است. تشتّت در امور اعتقادی و فقهی و شکل‌‌گیری مذاهب مختلف و مکاتب کلامی متضاد، جنگ‌ها و دشمنی‌‌های سه قرن نخست، محوریت سَلَف را زیر سئوال می‌‌برد و ترجیح برخی نیز موضوعیت نخواهد داشت.
سلفیگری مکتبی است که با توجه به گستردگی و پراکندگی موجود در طیف‌های آن، با ناهمگونی و حتی تضاد در اندیشه همراه است و سخن گفتن از یک دستگاه واحد برای تفکر سلفی، به‌خصوص در باب سلفیان معاصر، امری مشکل است. از این‌رو زمانی که از مکتب سلفی یاد می‌شود، آراء و عقاید آنان و رویکردی که سلفیان در اثبات تعالیم دینی و نقد آراء معارض دارند، مدنظر است؛ به گونه‌‌ای که ایشان را با وجود تهافت و ناپیوستگی در اندیشه، به استخدام بحث‌های کلامی می‌کشاند، هرچند که به ظاهر علم کلام از سوی پیشوایان سلفیان مذموم شمرده می‌شود. در مکتب سلفی عقل و استدلال، مورد قبول نیست؛ عقل در نگاه آنان تعریف مشخصی ندارد و گاه لفظ «عقل» را ساخته متکلمان و فلاسفه می‌‌دانند!
مکتب سلفی دوره‌ها و بخش‌های منقطع تاریخی داشته است؛ به جز دوران نخست معماران سلفیگری که بر فراز و فرود اصحاب حدیث در قرن‌های 3 تا 5 هجری قمری تکیه دارد و باید از نقش محوری احمد بن حنبل و شاگردان و پیروان او در پیدایی و ترویج این مکتب در بغداد یاد کرد. در مقطع بعد، از برآمدن این مکتب در مدرسه ابن تیمیه در دمشق اشاره دارد. جريان سلفيه در دوره معاصر، با محوریت دیدگاه ابن تیمیه، در حجاز، شبه قاره هند و مصر مطرح گردید.
این کتاب در هفت فصل سیر تطور مکتب سلفی با محوریت خردستیزی در ساحت اندیشه و بی‌خردی در ساحت عمل، با تمرکز بر سلفیان وهابی را دنبال میکند. عناوین فصول این کتاب عبارتند از: اصحاب حدیث، مدرسه بغدادی احمد بن حنبل، افول سلفیگری و رشد اشعری‌گری، مدرسه دمشقی ابن تیمیه، مدرسه نجدی ابن عبدالوهاب، سلفیگری در هند، سلفیگری در مصر و نتیجه گیری.
کتاب «سیر بی‌خردی در مکتب سلفی» در 144 صفحه، قطع رقعی، دورنگ و شمارگان 1500 نسخه و قیمت 5700 تومان از سوی دفتر نشر معارف، در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
«مجلس خبرگان رهبری»/ نویسنده: عباس نیکزاد
کتاب «مجلس خبرگان رهبری» به جایگاه مجلس خبرگان رهبری در قانون اساسی، مبنای فقهی کار خبرگان رهبری و مهم‌ترین سئوالات، شبهات و اشکالاتی که در زمینه مجلس خبرگان رهبری مطرح است، به صورت مستدل و مختصر پاسخ می‌دهد.
در این کتاب به 30 سئوال، اشکال و شبهه پاسخ داده می‌شود که برخی از آن‌ها عبارتند از: آیا بهتر نبود که انتخاب مقام رهبری همانند انتخاب رئیسجمهور و نمایندگان مجلس با رأی مستقیم مردم صورت می‌گرفت؟، شیوه کار خبرگان رهبری در انتخاب مقام رهبری چیست؟، آیا انتخاب رهبری و یا عزل او در صورت لزوم به وسیله خبرگان و نه مردم، با جمهوریت نظام که باید بر رأی و نظر مردم متّکی باشد ناسازگاری ندارد؟، در قانون چه شرایط و اوصافی برای کاندیداهای خبرگان منظور شده است؟، بر اساس قانون، مرجع تشخیص دارا بودن صلاحیت کاندیداها بر عهده کیست؟، مجلس خبرگان رهبری با چه توجیهی بررسی احراز صلاحیت نامزد‌های مجلس خبرگان را به عهده فقهای شورای نگهبان گذاشته است؟ رویه پیشین که تأییدیه سه نفر از اساتید درس خارج‌گو برای تأیید صلاحیت کافی بود، چه عیب و اشکالاتی داشت؟
نویسنده در مقدمه این کتاب می‌نویسد: «با عنایت به جایگاه رفیع و بی‌بدیل مقام رهبری در نظام اسلامی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌توان به اهمیت و حساسیت موقعیت مجلس خبرگان رهبری پی برد. در حقیقت تحکیم و تثبیت موقعیت این مجلس، تحکیم و تثبیت موقعیت و اقتدار رهبری است به همین خاطر جا دارد صاحبنظران به تبیین کارشناسانه این موضوع و پاسخگویی به پرسش‌ها و شبهات وارده بپردازند.»
چاپ اول کتاب «مجلس خبرگان رهبری» در 75 صفحه رقعی، تیراژ 2000 نسخه و قیمت 2200 تومان از سوی دفتر نشر معارف به جامعه علمی و فرهنگی کشور عرضه شده است.
«خاخام شکست خورده»/ نویسنده: علامه سید جعفر مرتضی عاملی/ ترجمه: محمدصادق روحانی
کتاب «خاخام شکست خورده» (مناظره مکتوب با یک خاخام یهودی) مانند کتاب «شبهات یهودی» علامه جعفر مرتضی عاملی گفتگویی بین خاخام، یعقوب موسی حنانیا و نویسنده است که از طریق نامه اینترنتی انجام شده و پس از تبادل هفت نامه بین طرفین و اتمام مناظره، در قالب کتاب منتشر شده است.
در بخشی از پیش‌گفتار این کتاب به قلم مولف آمده است: «در کتاب "شبهات یهودی" گذشت که مردی که وانمود می‌کرد خاخامی به نام بنیامین زیاده، درصدد است تا از طریق اینترنت با ما در ارتباط باشد ... . حق داریم این‌گونه بیندیشیم که این جریان اتفاقی بی‌پشتوانه و حرکتی فردی نبوده است، بلکه از تلاش این شخص بوی ناخوشایند توطئه به مشام می‌رسید که یهودیان و خاخام‌هایشان قصد دارند در پوشش بحث علمی به صورت فردی و ساختگی به آتش‌افروزی بپردازند و به تدریج بین مسلمانان فتنه‌گری کنند و با روش‌های فریب‌کارانه و پست زمینه را برای این فتنه آماده سازند. وقتی نقشه‌هایشان بر آب شد و شکست‌شان آشکار گشت و آتش پاسخ‌های ما که در نماینده یهودیان در گرفت، او را چنین سخت شکست داد و موجب چنین رسوایی آشکاری شد، خیال کردند که این اتفاق به جهت اشتباهی تاکتیکی بوده است؛ به همین سبب برای بار دوم شانس خود را امتحان کردند و دیگری را پیش فرستادند که خود را خاخام یعقوب موسی حنانیا می‌خواند و مدعی بود که استاد دانشگاه آمریکایی ایالت کانزاس استاد است و به تدریس فرهنگ یهود و تاریخ جهانی یهودیان مشغول می‌باشد. این فرد با ادعاهای بزرگ و بزرگ‌نمایی دروغین تلاش خود را شروع کرد و بنیامین زیاده نیز با ترساندن ما او را یاری می‌کرد و ما نیز به او فرصت دادیم که بخت خویش بیازماید، ولی طولی نکشید که او نیز بعد از اینکه با حق، ادعاهای باطلش را در هم کوبیدیم به برادرش و همکارش پیوست... .»
نویسنده در بخش دیگری از مقدمه می‌نویسد: «در این کتاب آنچه بین ما و او اتفاق افتاد را بدون کم و زیاد عرضه خواهیم کرد، شاید که خواننده گرامی مطالب مفیدی در آن برای توضیح مطالب مبهم بیابد و سپس از میان این مباحث نقشی درست از روش‌های یهودیان و ماهیت افکارشان و بی‌محتوایی معارف دینشان و سستی دلیل‌هایشان در خاطر خواننده شکل بگیرد و آشکارا ببیند که یهودیان تا چه حد متکبر و از حق روی گردانند و پاره‌ای از مغالطه‌ها و دروغ‌ها و فریب‌کاری‌شان را مشاهده کند .... »
کتاب «خاخام شکست خورده» به همت دفتر نشر معارف در 84 صفحه، دورنگ، شمارگان 1500 نسخه و به قیمت 3000 تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
«مبانی نظری غرب مدرن» / شهریار زرشناس
کتاب «مبانی نظری غرب مدرن» از جمله آثار موجز و مفیدی است که در حوزه غرب‌شناسی برای مخاطب غیرغربی، بسیار سودمند است. این کتاب به سرعت و به دور از درازگویی، به صورت تیتروار، با تکیه و تأکیدهای پی‌درپی مستمر بر نقاط عطف تمدن مدرن و مبانی، ماهیت و بنیادگذاران آن، شناختی جامع، کلی و انتقادی را به خواننده عرضه میدارد و از سلسله کتاب‌هایی است که می‌توان در زمینه غرب‌شناسی به علاقمندان معرفی کرد.
این کتاب که به صورت درس‌واره و با هدف استفاده جهت تدریس در محافل و کلاس‌های غرب‌شناسی به صورت مختصر و جامع، تدوین شده‌است، مشتمل بر 5 فصل است: غرب، شرق؛ مدرنیته، ماهیت مدرنیته؛ ادوار تاریخی مدرنیته؛ ایدئولوژی‌های عالم مدرن و اشاراتی کوتاه درباره طبقات در جامعه مدرن نام فصول آن است.
در فصل نخست از غرب به شکل مجموعه‌ای «تاریخی ـ فرهنگی» یاد می‌شود و خاطر نشان می‌گردد که چگونه این مجموعه تاریخی ـ فرهنگی به تدریج دامنه نفوذ جغرافیایی بیشتری یافته و از یونان به روم و اروپای مرکزی و شمالی رسیده و با رنسانس و اکتشافات سیطره جویانه اروپایی‌ها وسعت بیشتری یافته است. در فصل دوم ویژگی‌های مدرنیته معرفی شده که از آن جمله عبارت‌اند از: تأکید بر عقل، اعتقاد به اصل پیشرفت تاریخی، اصالت ـ علم جدید تکنولوژی و سرمایهسالاری. در فصل سوم هفت دوره تاریخی مدرنیته تشریح شده که عبارت‌اند از: 1 ـ دوران تکوین رنسانس و رفُرماسیون، 2 ـ بسط رفُرماسیون و ظهور فلسفه جدید 1546 ـ 1650 میلادی 3 ـ عصر روشنگری و تدوین جهانبینی مدرن 1650ـ1800 میلادی 4 ـ رمانتیسم مدرن و تدوین علوم انسانی 1800 ـ 1850 5 ـ فراگیری انقلاب صنعتی 1850ـ1900 6 ـ اعتراض پست مدرن و وقوع جنگ‌های جهانی 1900 ـ 1980 میلادی 7 ـ عصر فراصنعتی و گسترش رویکرد معنوی. در فصل چهارم پس از بیان مفهوم ایدئولوژی، درباره ایدئولوژی‌های دنیای مدرن توضیح داده می‌شود. این ایدئولوژی‌ها عبارت‌اند از: دموکراسی، لیبرالیسم، سوسیالیسم، ناسیونالیسم، فاشیسم و فمنیسم. در فصل پایانی هم شرح مختصری از طبقه اجتماعی و اقسام آن در تمدن مدرن به دست داده شده است.
چاپ دوم مبانی نظری غرب مدرن در 156 صفحه، قطع رقعی، 5500 تومان و تیراژ 1000 نسخه از سوی دفتر نشر معارف منتشر شد.
