
طرح مسئله
ارائه مطالب آموزشی متن محور بهعنوان یکی از روشهای تدریس از دیرباز موردتوجه بوده و میتوان از آن بهعنوان مهمترین روش تدریس و انتقال مطالب نام برد. اما در روزگار جدید و با پیچیدگیهای پیرامونی بشر بهویژه در حوزه علم لازم است در شیوههای تعلیم و تربیت تجدیدنظر شده و روشهای جدیدی به کمک فرآیند آموزشی وارد شوند. ازآنجا که پس از تحقیقات روانشناسان مشخصشده که تأثیرگذاری بر باورها، عقاید و نگرش یادگیرندگان تنها با استفاده از کلام یاد دهنده میسر نیست، حواس مختلف در یادگیری انسان نقش مساوی و یکسان ندارد و هر یک از حواس افراد را در درک بهتر مفاهیم آموزشی یاری میرساند؛ توجه به این حواس و تولید مفاهیم قابل حس برای آنها امری ضروری است. مطالعات علمی جدید بهویژه در حوزه تعلیم و تربیت ثابت کرده که بعضی متعلمان در یادگیری از طریق متن دچار مشکل بوده درحالیکه یادگیری از شیوههای دیگر تأثیر بیشتری در درک مفاهیم آنها داشته است و بهمرور زمان موجب کاهش انگیزه در یادگیری افراد میشود. این امر مبین آن است که مسئولان امر تعلیم و تربیت باید به شیوههای جدید توجه داشته و برای تأثیر بیشتر مطالب، دو نکته مهم را سرلوحه کار فعالیت آموزشی خود قرار دهند:
1. به دلیل نقش مهم حس بینایی در یادگیری انسان، لازم است در موقعیتهای ارتباطی و آموزشی بهجای تکیه صرف بر کلام(گویش) و حس شنوایی مخاطبان، از پیامهای تصویری و رسانههای دیداری- شنیداری نیز به میزان کافی استفاده شود.
2. بیشترین یادگیری در شرایطی است که از حسهای بیشتری استفاده شود و بهطور یقین این امر به مدد کاربرد رسانهها و وسایل کمکآموزشی میسر میشود.
یادآور میشود که با توجه به پیشرفتهای بشر در حوزه رسانههای صوتی و تصویری این امر بسیار آسان و سهلالوصول شده و تصمیمگیران میتوانند با تکیه بر دادههای علمی و تحقیقات میدانی مناسب متون علمی نگارشی را با استفاده از شیوههای رسانهای تولید و در اختیار مخاطبان قرار دهند. از طرفی از یک رسانه معین هرچند کیفیت بسیار خوبی هم داشته باشد، در تمام موقعیتهای آموزشی نمیتوان استفاده کرد. زیرا هر موقعیتی رسانه خاص خود را میطلبد و این رسانه باید با توجه بهتمامی جنبهها و مشخصههای آن موقعیت انتخاب شود. از این رو برای رسانههای آموزشی مناسب در موقعیتهای خاص، ویژگیهای زیادی را میتوان برشمرد که تمامی این معیارها کمتر در یک رسانه جمع میشوند و این امری محتمل و طبیعی است؛ مانند سایر انتخابهایی که در چنین موارد صورت میگیرد، رسانهای که واجد ویژگیهای بیشتری باشد مطلوبتر است. بهطورکلی رسانههای آموزشی در میزان یادگیری فراگیران اثر میگذارند و از طرف دیگر از طول زمان لازم برای سخنرانی میکاهند. رسانههای آموزشی ویژگیهای متفاوتی دارند و این وظیفه آموزشدهنده است تا با آگاهی و آشنایی با آنچه در اختیار دارد، نوع یا انواعی را که متناسب با نیازها و موقعیت فراگیران و شیوه آموزشی مورداستفاده است، برگزیند.
با توجه به فرامین رهبر معظم انقلاب مبنی بر تحول در علوم انسانی بهخصوص حوزه معارف اسلامی و در دستور کار قرار گرفتن سیاست تدوین و بازنگری محتوای آموزشیـ درسی گروه معارف اسلامی از سوی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها؛ «اداره تولیدات رسانهای و کمکآموزشی» هم بهعنوان یکی دیگر از ادارههای مدیریت تأمین محتوای استادان و دروس معارف اسلامی تشکیل شد. این اداره در اهداف راهبردیاش ترویج فرهنگ و باورهای اسلامی- ایرانی؛ارتقاء سطح کیفی آموزش به اساتید و دانشجویان رشتههای معارف؛ دانشافزایی روزآمد و پیوسته با مطالعه منابع معتبر و گزارشهای نهادهای ذیربط؛ شناساندن بهترین روشهای تدریس از سوی اساتید برتر به دیگر اساتید را مدنظر قرار داده است. این اداره با در نظر گرفتن ضرورتهایی از قبیل ایجاد نوآوری در تولیدات رسانهای با بررسی ظرفیتهای اجرایی و پیادهسازی سرفصلهای کتابهای معارف و تطبیق با روشها و ابزارهای رسانهای، توجه جدی به یافتن بهترین روشها بهمنظور جذب قشر خاکستری و همچنین مشتاقان تفکر اسلامی و انقلابی ایران، هدایت مالی شایسته و برنامهریزیشده به سمت تولید محصولات فاخر رسانهای و فرهنگی جذاب و اثرگذار، گردآوری، تحلیل و اولویت گزاری پروژههای مورد نیاز و همچنین تشکیل گروههای تخصصی علمی و فنی برای بررسی پروژهها، شناسایی مؤسسات و افراد صاحب سبک و صاحبنظر برای عقد قرارداد همکاری، سفارش تولید و ساخت موضوعات نیاز محور، نظارت در روند ساخت(با رویکرد علمی- دینی؛جامعهشناسانه و رسانهای) و نیز در اولین گام اقدام به تهیه و تنظیم سندی جامع و راهبردی نمود. این اداره سعی دارد با بهکارگیری ظرفیتهای خود و تعامل با سایر ادارات تحت پوشش مدیریتهای معاونت گامی علمی و عملی را برای تولید محصولات آموزشی و کمکآموزشی مناسب و متناسب با اهداف، محتوا و شیوههای آموزشی نهاد برای انتقال پیام موردنظر بهویژه در حوزه طرح نیاز محور بردارد.
مخاطبان
مخاطبان محصولات به ترتیب اولویت بدین شرح دیده میشود:
1. اساتید گروههای معارف اسلامی
2. دانشجویان دروس معارف اسلامی
روشهای اجرا
تولید و آمادهسازی کتابهای معارف اسلامی بهصورت پاورپوینت؛ گردآوری و تدوین فیلم کوتاه آموزشی و کمکآموزشی؛ تولید کلیپهای موضوعی و متناسب با نیاز مخاطب؛ گردآوری، تدوین و آمادهسازی محصولات صوتی؛ ضبط، تدوین و نشر کلاس اساتید برتر؛ ضبط و تهیه گزارش از اساتید و دانشجویان درباره کلاس و تعاملات درون کلاس؛ ارسال پیامک و ایمیل انبوه روزانه، هفتگی و ماهانه؛ طراحی پوستر با محتوای علمی منطبق با سرفصلها و نیازها؛ آمادهسازی مجموعه مالتی مدیا از پاسخهای سئولات نیاز محور بهصورت موضوعی؛ استفاده از ظرفیتهای اساتید و دانشجویان برای پیشبرد کار؛ شناسایی و تحلیل محتوای اندیشکدههای معارض با جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی؛ همکاری با جشنوارههای گروههای علمی مدیریت تأمین محتوا را میتوان بهعنوان روشهای اجرا نام برد.
ابزارهای مورد نیاز
تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری؛پایگاه اینترنتی؛ابزارهای ارتباطی و رسانهای مانند کتابهای دیجیتال صوتی و متنی، نرمافزارهای موبایلی آنلاین و آفلاین، ظرفیتهای تبلیغاتی محیطی؛دفاتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاهها؛ مؤسسات بیرون سازمان جهت سفارش محصول؛آرشیو فیلم و عکس میباشند.
خروجی موردنظر
جذابتر و کارآمد شدن کلاسهای دروس معارف البته با کمک اساتید قوی؛ امکان ایجاد آرشیوی قابلدسترس برای مخاطبان؛ فراهم آمدن فضایی برای تبادل آرا؛ایجاد تنوع در مدل ارتباطی؛کاهش هزینه چاپ و نشر مکتوب و سرعت بالای دریافت محصولات؛ایجاد پل ارتباطی با قابلیت دسترسی سریع بین نهاد و مخاطبان؛ دستیابی نسبت به فضای علمی و فکری اساتید و نیز مشارکت جمعی اساتید برای استفاده از محصولات کمکآموزشی میباشد.
چشمانداز اداره تولیدات رسانهای و کمک آموزشی
ردیف |
عنوان برنامه |
قالب |
نحوه حضور |
اهداف کمی |
هدف |
||||
1 |
کلیپ
|
تهیه،ضبط و تدوین فیلم |
اجرا |
تهیه آثار تولیدی کوتاه با محتوای کمک آموزشی با موضوعات مشخص ویژه کلاسهای گروههای معارف |
2 |
موشن گرافیک( گرافیک متحرک ) |
پشتیبانی محتوایی |
اجرا |
تولید آثار کوتاه با محتوای کمکآموزشی با موضوعات مشخص |
3 |
پاور پوینت |
پشتیبانی محتوایی/ تحلیل و بررسی |
اجرا |
تولید اسلایدهای کمکآموزشی بهمنظور ارائه محتوا |
4 |
تهیه و تدوین فیلم
|
تولید، ضبط و تدوین فیلم/ امور اجرایی |
اجرا |
ضبط، تدوین و بازنشر فیلم کلاس اساتید برتر، همایشها و جلسات |
5 |
تهیه کتاب صوتی و دیجیتال |
بانک اطلاعاتی |
اجرا |
تبدیل برخی از کتب آموزشی گروه معارف اسلامی به کتاب صوتی و دیجیتال |
6 |
تهیه و نگهداری آرشیو فیلم |
اجرایی |
اجرا |
خرید و نگهداری فیلم و مستندات موردنیاز برای تولید آثار کمکآموزشی |
7 |
طراحی پوستر |
پشتیبانی محتوایی |
اجرا |
نشر محتوای تولیدی با خروجی ثابت و بلندمدت |
8 |
چاپ و نشر و ارسال و مراسلات |
نشر |
اجرا |
سفارش چاپ، نشر و ارسال آثار به اساتید |
9 |
سفارش و تهیه عکس |
پشتیبانی محتوایی/ اجرایی |
اجرا |
سفارش و ضبط عکس با عناوین گوناگون جهت آرشیو و استفاده در کارهای گوناگون |
10 |
وبسایت |
طراحی، پشتیبانی فنی سایت و بهروزرسانی |
اجرا |
ایجاد بستری مناسب و قابلدسترس برای آرشیو و انتشار متمرکز محتوا |
11 |
نرمافزار موبایل |
نرمافزار و بانک اطلاعاتی |
اجرا |
کتابخانه الکترونیک شخصیسازی مطالب ارتباط نزدیک و مستمر با مخاطب تحلیل محتوا |
12 |
جشنواره |
جشنواره/ مسابقه/ تشویق و تقدیر |
... |
الف. طراحی، ایده پردازی و راهاندازی جشنواره فیلم و عکس با محوریت موضوعات کتب معارف اسلامی ب. پشتیبانی از جشنوارههای گروههای علمی بهمنظور استخراج نظرات اساتید در تدوین کتب اندیشه اسلامی 1 و2 |
محصولات در مرحله تولید:
1. پاورپوینت : اندیشه اسلامی 1؛ اندیشه اسلامی 2؛ دانش خانواده و جمعیت؛ حجاب؛ اطلس شیعه.
2. کلیپ : شناسنامه کتابهای اندیشه اسلامی 1و 2 به همراه کتاب دانش خانواده و جمعیت
3. تهیه و تدوین فیلم:
اندیشه اسلامی 1 و 2: (عوامل ایمان دینی؛ عمل صالح زاییده ایمان است؛ ایمان در قرآن؛ حیات توحیدی : قرب الی الله؛ ارتباط با خدا: رابطه عاشق و معشوق؛ حسابرسی و جزای اعمال؛ قیامت؛ مرگ و برزخ 1 و2؛ نیازهای معنوی انسان؛ رستاخیز و جاودانگی؛ پشتوانه اخلاق ؛ ویژگیهای نبوت؛ مهدویت؛ توحید ذاتی؛ گوهر مشترک دین و راز تعدد ادیان و شرایع؛ یگانگی راه خدا؛ تقدس، تعهد و اخلاقی سازی.
دانش خانواده و جمعیت: (تحکیم خانواده ؛ حقوق متقابل فرزندان و والدین؛ توجه به ابعاد و نیازهای مختلف روحی و جسمی فرزندان؛ تثبیت و استحکام خانواده و راهکارهای آن)
4. نقد فیلم
تحلیل و بررسی فیلمهای فیلمسازان اپوزسیون نظام درباره جامعه ایرانی و سبک زندگی مردم در جمهوری اسلامی ایران
تحلیل و بررسی فیلمهای جهانی با محوریت موضوعات دینی
5. تحلیل و بررسی موسیقی در غرب
با نگاهی به اهدف تهیهکنندگان آن نسبت به تغییر در جهانبینی، کنترل اذهان و حکمرانی در جامعه
6. موشن گرافیک: (اندیشه اسلامی 1؛ اندیشه اسلامی 2 ؛ دانش خانواده و جمعیت)
7. تبدیل کتابهای تلخیص شده پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی به پاورپوینت:
حضور قلب در نماز؛ تاریخ اسلام از منظر قران؛ جلوه آفتاب؛ بررسی مبانی فلسفی،اخلاقی،کلامی و آثار عملی فمینیسم؛ تأثیر فمینیسم بر فرزندان؛ انسانشناسی اسلامی؛ مواضع امام حسین؟ع؟ در برابر حکومت معاویه؛ انقلاب اسلامی ایران؛ اشخاص و شاخصها در قرآن کریم؛ سیره آفتاب؛ فلسفه اخلاق؛ کارآمدی نظام جمهوری اسلامی در مسائل زنان؛ عریان کردن فمینیسم
8. تهیه و نگهداری آرشیو فیلم،عکس و نرمافزار
9. وبسایت:DMPTA.IR
تمامی محصولات برای شش گروه علمی بارگذاری میشود( در مرحله آمادهسازی میباشد).
10. ارسال ایمیلهای اطلاعرسانی تمامی بخشهای معاونت
11. نگارش محتوای کتابهای معارف بهصورت خلاصه برای پاورپوینت ویژه اساتید
شماره تلفن:84222463 -66497544