Send to friend

اگر ممکن است در ابتدا در باره «نرم‌افزار‌های چند رسانه‌ای آموزه» و کاربرد آن توضیحاتی ارائه فرمایید.

همان‌گونه که خوانندگان محترم مستحضرند از اهداف ذکر شده در اساسنامه دانشگاه معارف اسلامی، ارائه روش‌های نوین و موثر در ارائه دروس معارف اسلامی است. این دانشگاه در این راستا به طراحی نرم‌افزار‌های مختلف دست زده که از جمله آنها نرم‌افزار‌های چند رسانه‌ای آموزه است.

این نرم‌افزار‌ها با توجه به نوع استفاده از آن‌ها می‌توانند کاربرد‌های مختلفی داشته باشند. یکی از کاربرد‌های آن‌ها استفاده در امر یادگیری و یاددهی است.

این نرم‌افزار‌ها با استفاده از امکانات چند رسانه‌ای شامل تصاویر ثابت و متحرک (عکس، فیلم، انیمشن و پویا نمایی و. .. )، صدا (موسیقی، گفتار، افکت‌های صوتی) و متن و... می‌تواند از ابزار‌های ارتقای کیفیت آموزش و یادگیری شمرده شوند. از جمله این نرم‌افزار‌ها، نرم‌افزارهای ابزار معلم (كمك معلم) است؛ نرم افزارهایی که آموزش‌دهنده (معلم یا استاد) در هنگام آموزش با به كارگیری امكانات موجود در آن، علاوه بر افزایش سرعت و ایجاد تنوع و جذابیت باعث عمق بخشیدن به آموزش در کلاس درس می‌گردد.

ویژگی عمده این گونه درس افزارها، داشتن منابع نسبتاً مناسب و كامل از قبیل (بانك تصاویر ثابت و متحرک و معرفی منابع و سایت‌های مرتبط؛ بانك سوالات متنوع، و..) می‌باشد. مخاطب اصلی این‌گونه نرم‌افزارها معلمان و اساتید می‌باشند البته برخی از قسمت‌های موجود در آن می‌تواند در اختیار دانش آموزان و دانشجویان نیز قرار گیرد؛ و در این صورت می‌توان از آن به عنوان نرم‌افزار مکمل آموزش استفاده کرد.

نرم‌افزار «آموزه 4» در کدام گروه از این نرم‌افزار‌ها قرار دارد؟

نرم‌افزار آموزه 4 نوعی نرم افزار ابزار معلم (راهنمای معلم و استاد) است که البته می‌تواند به عنوان نرم‌افزار همراه كتاب و نرم‌افزار كمك آموزشی (مكمل آموزش) نیز مورد استفاده قرار گیرد .

در سخنانتان به کاربرد این نرم‌افزار‌ها اشاره داشتید؛ لطفا در این باره توضیحات بیشتری ارائه دهید.

چنانچه که عرض شد این نرم‌افزار‌ها با توجه به امکانات مختلف خود می‌تواند استاد را در رسیدن به اهداف آموزشی یاری دهد. به طور مثال استاد با استفاده از آن بهتر می‌تواند نظمی که در ارائه برنامه خود مد نظر دارد را رعایت کند و به اهداف رفتاری مورد انتظار در هر درس توجه نماید و به دانشجو یادآور گردد، ارزشیابی تشخیصی را به موقع انجام دهد و... . از سوی دیگر این نرم‌افزار‌ها با ایجاد تنوع در فضای آموزشی، می‌تواند به گونه‌ای محسوس، حواس مختلف دانشجو را در سطح بالاتری به کار گیرد. نیز مجموعه‌ای از امکاناتی را که باید هر استادی خود مبادرت به جمع آوری آن نماید را یک جا به او ارائه می‌دهد و در نتیجه استاد از وقت خود استفاده بهتری می‌نماید .بدیهی است در چنین صورتی، این نرم‌افزارها جهت تاثیرگذاری بیشتر در درس‌ها ثمربخش خواهند بود.

این نرم‌افزار‌ها برای چه درس‌هایی تهیه شده است؟

در گام اول سعی گردید که از هر گرایش درسی یک عنوان، و آن هم عنوانی که بیشتر از سوی دانشجوان انتخاب می‌شود، در اولویت طراحی و ساخت قرار گیرد. از این رو در حال حاضر برای شش عنوان درسی: اندیشه 1و2، تاریخ صدر اسلام، آیین زندگی (اخلاق کاربردی)، انقلاب اسلامی و تفسیر موضوعی قرآن، نرم‌افزار تهیه شده است. متن‌هایی که این نرم‌افزارها برای آن‌ها طراحی شده نیز بر اساس همین اولویت انتخاب شده‌اند. البته در گام بعدی در نظر است شش عنوان دیگر انتخاب و طراحی نرم‌افزاری شوند .

با توضیحات شما، به نظر می‌رسد این نرم‌افزار‌ها در پی این نیستند که دانشجو را از کتاب بی‌نیاز کنند.

مسلماً چنین است. اصولاً این یک وسیله مکمل آموزش است و در کنار متن آموزشی قرار خواهد گرفت .

آیا چنین امکانی در نرم‌افزار دیده شده است که اساتید بتوانند مطالب خود را به این نرم‌افزار اضافه کنند؟

این انتظار مد نظر معاونت قرار داشت، اما از سوی طراحان امکان چنین طراحی فعلاً منتفی اعلام شد. البته در گام دوم، برای گنجاندن چنین امکانی در نرم‌افزار پیش‌بینی‌هایی شده است که امید است ان شاءالله این خواسته اجابت گردد.

آیا این نرم‌افزار نوعی الزام برای استاد ایجاد نخواهد کرد؟ به عبارتی رفتار آموزشی استاد متأثر از این نرم‌افزار، مکانیکی نخواهد شد؟

 خیر، استاد می‌تواند از تمام یا هر قسمتی از این نرم‌افزار که مایل باشد استفاده کند؛ و اصولاً انتخاب روش تدریس و مواد آموزشی و ابزار مورد نیاز و زمان و نحوه کاربرد آن در اختیار اساتید محترم است و ایشان می‌توانند از تمام یا قسمتی از این نرم‌افزار به فراخور استفاده نمایند. با همین تصور است که معاونت در طراحی سری بعد، به دنبال ایجاد امکان افزایش اطلاعات از سوی اساتید در این نرم‌افزار است؛ هر چند به خاطر مشکلات در طراحی، این خواسته تا حدودی قابل تامین می‌باشد.

در باره عملیات و مراحل اجرایی تهیه این نرم‌افزار‌ها توضیحی دارید؟

یافتن شرکتی که بتواند نرم‌افزار مورد نیاز را طراحی و تهیه نماید یکی از دشواری‌های اجرایی بود. دانشگاه به دنبال این بود که از موسسه‌ای که تجربه کافی در این باره داشته باشد کمک بگیرد که بحمدالله با رایزنی‌های مختلف و دیدن کار‌های قبلی موسساتی که اعلام آمادگی می‌کردند، این کار انجام شد. در مرحله بعد گروه‌های پژوهشی معاونت موظف شدنداساتید تهیه کننده محتوا را انتخاب نمایند؛ که اولویت با نویسندگان کتاب‌هایی بود که نرم‌افزار ناظر به آن متون باید تهیه می‌شد. در مرحله بعد استفاده از کارشناسانی بود که در تهیه مواد صوتی و تصویری هر درس باید به کار گرفته می‌شدند؛ که در این مرحله نیز با دشواری‌هایی مواجه بودیم اما اساتید تهیه محتوا و بخش صوت و تصویر معاونت و کارشناسان گروه و خارج از گروه، با یاری و همدلی توانستند این قسمت را تدارک کنند. همانگونه که کاربران محترم مشاهده می‌فرمایند در برخی از این نرم‌افزار‌ها بخشی به عنوان مقالات دیده شده است که به فراخور هر فصل مناسب‌ترین مقالات علمی را در اختیار اساتید محترم قرار داده است. این بخش قابلیت استفاده برای اساتید و دانشجویان محترم را دارد که از سوی گروه به نرم‌افزار افزوده شده است .

بازبینی‌های مکرر از سوی اساتید تهیه محتوا و ناظران گروه پژوهشی و انتقال آن به شرکت عامل، از دیگر عملیاتی بود که انجام شد.

جا دارد از کارگزاران و مدیران محترم شرکت تهیه کننده و طراح نرم‌افزار‌ها، تشکر و تقدیر به عمل آید که در طی این باز بینی‌ها بعضاً مجبور به اعمال تغییراتی شدند که در ابتدای طراحی مد نظر معاونت قرار نگرفته بود و با حوصله تلاش نمودند کاستی‌ها را جبران نمایند.

در پایان اگر مطلب خاصی در نظر دارید بیان فرمایید.

امید است کار انجام گرفته در ارتقای ارائه دروس معارف اسلامی مؤثر افتد و مقبول و مورد رضایت پروردگار قرار گیرد. بدیهی است به عنوان گام اول کاستی‌ها و ضعف‌های مختلفی در آن به چشم خواهد خورد. امید است ضمن قبول عذر در راستای ارتقای کیفیت در گام‌های بعدی، تمامی نقاط ضعف بدون اغماض به این معاونت منتقل گردد. گام بعدی که با مشارکت حداکثری کاربران از طریق ارائه پیشنهاد‌ها و ضعف‌ها و قوت‌ها برداشته خواهد شد می‌تواند محکم‌تر و با کاستی کمتری همراه باشد. از حوصله خوانندگان محترم و شما اساتید و سروران گرامی سپاسگزارم و از زحمات تمامی دست اندرکاران این طرح به نوبه خود تشکر و قدر دانی می‌کنم.

در جدول ذیل اطلاعاتی در باره نرم‌افزار‌های آموزه ارائه می‌شود: