
اداره امور گروههاي معاونت امور اساتيد عهدهدار رسيدگي به وضعيت و سر و سامان دادن به گروههاي معارف اسلامي است. فعاليتهايي كه در جهت بهينهسازي، بالندگي و كارآمدي گروههاي معارف صورت ميپذيرد همه و همه از جمله تلاشهاي كاركنان اين اداره است كه بعضاً با كمبود امكانات و نفرات و با سختي به انجام ميرسد. جا دارد از تلاش اين عزيزان كه اعتلاي گروه معارف را وجهه همت خود كردهاند سپاسگذاري نماييم. در گفتگويي كوتاه با حجتالاسلام ركن الديني اهم فعاليتهاي اين اداره در سال گذشته را جويا شديم.
نشستهاي سه گانة گذشته چقدر مفيد بود؟ چه شد كه اين نشستها تفكيك شد؟ آيا نظرات مديران كه در اين نشستها بيان شد در تصميمگيري نهايي سياستگذاران مؤثر است؟ چه ميزان؟
معاونت امور اساتيد بر آن شد تا از فرصتهايي در نشست مديران به وجود ميآيد بيشترين استفاده را بنمايد و بر اين اساس، نشستهاي سراسري مديران گروههاي معارف اسلامي سراسر كشور به صورت اختصاصي و تفكيكي اجرا شد. البته نتيجة نظر سنجيهاي به عمل آمده نشان ميدهد، بيش از 80% مديران از تفكيك نشستها استقبال كردهاند ضمن اين كه گلايه اكثر آنها اين بوده كه يك روز، زمان بسيار كمي است و امكان طرح تمام مسايل و مشكلات در يك روز وجود ندارد.
در نشست مديران گروه معارف اسلامي واحدهاي دانشگاه آزاد حضور مسئولين دانشگاه آزاد و برقراري ارتباط نزديك بين مديران و مسئولين معاونت و دانشگاه موجب رضايتمندي اكثر مديران گرديد. در نشست مديران گروه معارف دانشگاههاي علوم پزشكي كميتهاي مركب از سه نفر از مديران گروه به انتخاب شركت كنندگان تشكيل شد تا موضوعات طرح شده و از جمله بحث جايگاه گروه معارف و مشاوره و راهنمايي در پايان نامههاي دانشجويي و... را پيگيري نمايند.
از نشست مديران گروه معارف دانشگاههاي وابسته به وزارت علوم نيز نظرات مديران ضمن جمع بندي جهت استفاده در اختيار مسئولان ذي ربط قرار گرفته است.
در مورد سوال شما مبني بر اين كه نظر مديران چه نقشي در تصميمگيري نهايي دارد ميشود گفت با توجه به اين كه مديران محترم گروههاي معارف در واقع نيروهاي صف مقدم هستند و در ميدان عمل و به طور مستقيم با مشكلات روبرو هستند، لذا به نظر مي رسد، نظر آنها در بسياري از موضوعات مربوط به گروههاي معارف، نظر كارشناسي است و بايد مورد عنايت قرار گيرد، بر اين اساس نه تنها نظرات محترم مديران كه در اين نوع نشستها طرح ميشود مورد عنايت قرار ميگيرد، بلكه هر گاه معاونت در خصوص گروههاي معارف بخواهد تصميمي بگيرد و اقدامي انجام دهد، حداقل از تعدادي از مديران نظرخواهي به عمل ميآورد و حتي بعد از اجراي آن برنامه و طرح هم نظرات مديران را در مورد ميزان موفقيت آن جويا ميشود.
براي بالندگي و كارآمدي گروههاي معارف چه كاري صورت گرفته است؟ آيا اين كارها ادامه پيدا ميكند؟
به نظر ميرسد اهمّ اموري كه در بالندگي و كارآمدي گروههاي معارف بسيار موثرند عبارتند از:
1ـ اطلاع رساني و به روز نگه داشتن اطلاعات اساتيد معارف. بايد اذعان كنيم در اين امر، هر چند تلاشهايي صورت گرفته و ميگيرد، لكن به دليل هزينه بر بودن اين كار و كمبود بودجه در اين زمينه، به نحو مطلوب موفق نبودهايم، ولي در عين حال تلاشهايي كه در سال گذشته توسط معاونت صورت پذيرفته بسيار مؤثر بوده است. از جمله برگزاري 38 كارگاه آموزشي، برگزاري 59 نشست علمي در موضوعات مختلف، توزيع دهها دستگاه رايانه بين اساتيد معارف سراسر كشو، راهاندازي سايت معارف ـ كه اواخر سال 1381 به حول و قوه الهي تحقق يافت ـ ارسال نشريه معارف براي اساتيد، تدوين متون جديد درسي كه در سال 1381 در گرايشهاي تاريخ اسلام، متون و ريشهها منتشر شد و...
2ـ توجيه و آشنايي مديران گروههاي معارف اسلامي به قوانين و مقررات، بخشنامهها و دستورالعملها و وظايف محوله. در اين مورد فعاليت زيادي صورت ميگيرد. از جمله با حضور مديران اين مديريت در شوراي مناطق هجده گانه و توجيه مديران، انجام مصاحبه حضوري با مديران جديد قبل از تأييد و صدور حكم مديران جديد. در واقع يك دوره فشردة آموزش مديريت در خصوص گروه معارف ميگذرانند.
3ـ فعاليت و انگيزة مدير گروه در جهت فعالتر نمودن اعضاي گروه در زمينههاي پژوهش و آموزش، پيگيري مشكلات گروه و استيفاي حقوق مسلم گروه و اعضاي آن. در اين خصوص اين مديريت فرهنگ «دو ساله بودن مديريت گروه معارف» را احيا كرده است و بر اين اساس در سال 1381 بيش از 40 مدير گروه جديد منصوب شدهاند واين سياست معاونت با جديت پي گرفته خواهد شد.
4ـ به كارگيري اساتيد فاضل و انديشمند و خارج كردن اساتيد فاقد مجوز و يا ضعيف از گردونة تدريس. طبيعي است اين سياستها ادامه دارد و اميدواريم خداوند به همه ما توفيق دهد تا بتوانيم بيش از پيش با تمام توان به سمت هدف اصلي خود يعني ارتقا و اعتلاي سطح كيفي گروههاي معارف حركت نماييم.
بيترديد برخي از مشكلات موجود ناشي از مديريت نادرست بعضي از مديران است. در اين مورد چه اقداماتي را لازم ميدانيد؟ براي انتخاب مديران كارآمد چه تدبيري انديشيدهايد؟ آيا از طرف شما كسي براي اين پست معرفي ميشود؟ وظيفه كميته تأييد صلاحيت در اين ميان چيست؟
براي حل اين مشكلات چند راه كار را پيش رو دارمي و از آنها بهره ميگيريم:
الف) تذكرات كتبي و شفاهي از طرق مختلف، از جمله دعوت بعضي مديران به معاونت يا اعزام به دانشگاهها و بازديد از گروه.
ب) عدم تأييد مجدد بعضي از مديران (همچون مديران ناكارآمد، مديران چند شغله، مديران بدون انگيزه و...)
ج) توجيه و آموزش بعضي از مديران كه به نظر ميرسد در اين ناحيه دچار مشكل هستند.
در مورد اينكه آيا از طرف معاونت كسي معرفي ميشود، بايد عرض كنم خير، چنين نيست؛ بلكه مدير گروه را رئيس دانشگاه بايد معرفي نمايد. البته بر اساس مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي و به استناد اساسنامه نهاد، رياست دانشگاه بر اساس انتخاب دو نفراز اعضاي گروه توسط شوراي گروه معارف و پيشنهاد معاون آموزشي دو نفر واجد شرايط را معرفي مينمايد و اين مديريت، صلاحيت افراد معرفي شده را در كميتة تأييد صلاحيت مديران مورد بررسي قرار ميدهد و پس از طي مراحل قانوني، يكي از دو نفر را تأييد و به اطلاع رئيس دانشگاه ميرساند و رئيس دانشگاه به استناد تأييديه معاونت براي مدت دو سال فرد مذكور را به عنوان مدير گروه منصوب مينمايد.
فكر نميكنيد دورههاي 2 ساله براي مديريت كوتاه باشد. ديده ميشود دورة مديريت نيمي از مديران تمديد شده است.
كوتاه بودن دورة دو سالة مديريت ارتباطي به ما ندارد چون اين امر، مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي است و در حال حاضر لازم الاجراست. اما اين كه مديريت نيمي از مديران، مجدداً تأييد شده است به اين جهت است كه بسياري از رؤساي دانشگاهها، مدير قبلي را مجدداً معرفي مينمايند و پرونده عملكرد اين افراد در كميته تأييد صلاحيت مديران مورد بررسي قرار ميگيرد و چنانچه مدير موفقي تشخيص داده شد، مورد تأييد مجدد قرار ميگيرد ولي چنانچه در دوره مديريت قبلي، كارنامه درخشاني نداشته باشد، مورد تأييد قرار نخواهد گرفت.
در مورد وضعيت آموزشكدهها توضيح بفرماييد.
يكي از موفقيتهاي اين مديريت در سال 1381 سامان دهي امر آموزشكدهها بود كه به لطف خداوند اين مهم به انجام رسيد. در سال گذشته يكي از اولويتهاي كاري ما، مسئله آموزشكدهها بود. در جلسهاي كه با جناب آقاي دكتر صدري مدير كل محترم دفتر امور مدارس عالي فني و حرفهاي سراسر كشور داشتيم ايشان اظهار داشتند در حال حاضر بيش از 120 آموزشكده در سراسر كشور داريم و طبيعي است كه نصب مدير گروه معارف براي همة آنها و سرويس دهي به تمام آنها امري مشكل است. لذا با توافقي كه صورت گرفت معاون آموزشي ايشان، جناب آقاي مهندس يزدي، در يك تقسيم بندي، آموزشكدههاي سراسر كشور را به 4 منطقه تقسيم كردند و 4 مدير گروه براي اين مناطق معرفي نمودند و بدين وسيله ارتباط ما با آموزشكدهها برقرار شده است و اميدواريم بتوانيم در يك جدول زمان بندي مشخص، وضعيت اساتيد معارف آموزشكدهها را سامان بخشيم.
در خصوص مسأله نظارت، ارزيابي و بازرسي توضيح مختصري ارائه فرماييد.
در مديريت امور گروهها، ادارهاي تحت عنوان «ادارة نظارت و بازرسي» داريم و نيز واحدي تحت عنوان «واحد اطلاعات و ارزيابي» كه اين مجموعه، كار نظارت، ارزيابي و بازرسي را انجام ميدهند. چنانچه گزارشهايي از منابع مختلف مثل دانشجو، استاد، مسئولين دانشگاه و... در مورد هر موضوعي كه به نحوي با گروه معارف مرتبط باشد و اصل گردد، واحد بازرسي موظف است موضوع را تحت عنوان بررسي تخلف يا شكايت پيگيري نموده و به نتيجه برساند و اين واحد در اين زمينه نسبتاً فعاليت بسيار خوبي دارد. همچنين در خصوص نظارت، نحوة كار به اين صورت است كه اين مديريت جهت حصول اطمينان از اجراي بخشنامهها و دستورالعملهاي صادر شده و اجراي قوانين جاري، به دانشگاههاي مورد نظر سركشي كرده، مسايل را از نزديك مورد بازديد قرار ميدهد و در صورت لزوم تذكرات لازم را گوشزد مينمايد. اما ارزيابي به اين صورت است كه فرمهايي بر اساس دستورالعملِ شرح وظايف مديران طراحي گرديده و ارزيابهاي ما كه آموزشهاي لازم را ديدهاند با هماهنگي قبلي در گروه معارف هر دانشگاه حضور يافته واين فرمها را بر اساس عملكرد مديران و اظهارات آنها و واقعيات مشهود در گروه تكميل مينمايند و پس از عودت فرمها، تحليل لازم روي فرمها انجام شده و در حوزههاي آموزشي، اداري و پژوهشي، امتيازدهي ميشود و در نهايت، امتياز هر گروه تعيين ميگردد.
در مورد اساتيد بدون مجوز مخصوصاً در دانشگاه آزاد چه برنامهاي را پيش رو داريد؟
در زمينة كاهش اساتيد غيرمجاز موفقيتهاي چشمگيري داشتهايم و مديران محترم گروه معارف به دليل آشنايي با وظايف خود و راه كارهاي موجود، در اين زمينه تلاشهاي خوبي را آغاز كردهاند و بنده از اين فرصت استفاده ميكنم و از كلية اساتيد عزيزي كه با گروههاي معارف همكاري دارند و تا كنون موفق به اخذ مجوز نشدهاند دعوت مينمايم تا در اسرع وقت نسبت به اخذ مجوز اقدام نمايند تا گروههاي معارف بتوانند به احسن وجه از وجود اين عزيزان استفاده نمايند و بديهي است چنانچه اين عزيزان در اين زمينه اقدام مؤثري انجام ندهند، مديران گروههاي معارف نسبت به ادامة همكاري با آنها دچار مشكل خواهند شد واين برنامه اختصاص به دانشگاه آزاد ندارد، بلكه در كليه دانشگاههاي سراسر كشور جاري و ساري است.
در مورد اين سؤال كه اين مديريت در خصوص اساتيد غيرمجاز چه برنامهاي دارد بايد عرض كنم در اين زمينه هماهنگيهاي لازم با مسئولان دانشگاهها و نيز مديران محترم گروهها صورت پذيرفته و از اين پس اين دسته از اساتيد در صورت عدم اقدام مقتضي براي تشكيل پرونده در معاونت امور اساتيد و اخذ مجوز، با مشكلاتي از قبيل عدم به كارگيري و پرداخت حق التدريس و... روبرو خواهند شد و اميدواريم با اقدام به موقع اين عزيزان با چنين مشكلاتي روبرو نشوند.